Genetyka firmy

Genetyka (ze starożytnej greki: γένεσις genesis – „pochodzenie”) – nauka o dziedziczności i zmienności organizmów, które są oparte na informacji zawartej w podstawowych jednostkach dziedziczności – genach.

Przygotowywałem w tym tygodniu prezentację dla pewnej firmy. W trakcie pracy uderzyło mnie, że firma funkcjonuje podobnie jak homo sapiens i zwraca się do doradcy tak jak my zwracamy się do lekarza, gdy nie czujemy się najlepiej.

Na zewnątrz, firma wygląda jeszcze zdrowo – ma jednak podwyższoną temperaturę i od środka widać, jak organizm walczy. Zarząd, czyli mózg firmowego organizmu zdiagnozował temperaturę i przyszedł do mnie po aspirynę. Problem w tym, że temperatura jest tylko skutkiem, a nie przyczyną złego samopoczucia.

Przystąpiłem do wstępnej diagnozy – na razie powierzchownej, bo firma nie chce się poddać badaniom.

Mózg działa świadomie na zasadzie przyczynowo-skutkowej: akcja – reakcja! Podwyższona temperatura wywołuje pewne bodźce w organizacji (akcja). Do mózgu docierają sygnały i następuje reakcja – mózg chce skorygować temperaturę. Ogłasza więc przetarg – „szukamy aptekarza, który najszybciej i najtaniej sprzeda nam aspirynę”. Mózg bowiem wie, że na temperaturę najlepsza jest aspiryna. W dotychczasowym życiu organizmu aspiryna zawsze działała! Mózg jest już wytrenowany – nie widzi żadnego powodu, by aspiryna nie zadziałała i tym razem.

Do przetargu stanęło wiele aptek – większość gotowa jest dostarczyć bezmyślnie aspirynę wedle specyfikacji. Część oferuje tańsze substytuty, bo wie, że cena odegra w przetargu główną rolę. Niektórzy farmaceuci próbują konkurować inaczej – zamiast aspiryny oferują Gripex, opisując dodatkowe korzyści w nadziei, że mózg zadziała „racjonalnie” i przy okazji będzie chciał wybrać najlepsze rozwiązanie. Przy okazji, do przetargu stają też różni cudotwórcy, którzy gotowi są zwalczyć temperaturę ziołami, mikrobiotykami czy też zwykłą hipnozą.

Ja również stanąłem do przetargu. Niestety, prawdopodobnie go nie wygram, bo w trakcie powierzchownej diagnozy zobaczyłem komórki rakowe. Zamiast oferować aspirynę, zaoferowałem więc dalsze badania i chemioterapię. Moje „lekarskie” doświadczenia nie pozwoliły mi zachować się nieetycznie.

Miałem okazję zobaczyć komórki rakowe i nie mogłem zaoferować im samej aspiryny.

W tym kontekście, na czasie jest ostatnia biografia Steva Jobsa. Człowiek, który stworzył Apple i któremu trudno odmówić geniuszu, przegrał walkę z rakiem. O czym nie wiedzieliśmy do tej pory, to fakt, że zamiast posłuchać lekarzy 8 lat temu i poddać się chemioterapii, próbował walczyć z rakiem za pomocą alternatywnych metod. Gdy w końcu dotarło do niego, że nie skutkują, poddał się operacji, choć było już na to za późno. Z choroby uleczalnej rak zamienił się bowiem w chorobę terminalną.

Warto przeczytać tą biografię – polecam ją każdemu menedżerowi, choć jako człowieka nie mogę Jobsa zaakceptować. Był świetnym wizjonerem. Był rewelacyjnym sprzedawcą i doskonałym mówcą. Nie był jednak dobrym człowiekiem. Podjął też najgorszą decyzję w swoim życiu i zapłacił za nią najwyższą cenę. Ale to temat na odrębny artykuł.

Wracając do tematu posta, zacząłem się zastanawiać dlaczego nie powstała jeszcze dziedzina nauki pt. „genetyka firmy”. Firma jest bowiem żywym organizmem i podlega takim samym prawom rozwoju. Zostaje powołana do życia, rozwija się, dojrzewa by w końcu umrzeć.

Mamy już cykl życia firmy – model, który niczym nie różni się od cyklu życia człowieka. Pisałem zresztą o tym wielokrotnie w różnych kontekstach.

W xxi wieku mamy już chyba narzędzia, które pozwolą nam na sekwencjonowanie genomu firmy. W dobie „Mądrości tłumu” Jamesa Surowieckiego, Wikipedii, która tą mądrość wciela w życie, Googla, który pozwala nam przeczesać olbrzymie zasoby informacji – powinniśmy być w stanie sekwencjonować genom firmy i zidentyfikować wzór idealny. Podczas, gdy etyka nie pozwala nam na genetyczne zaprojektowanie człowieka, nie widzę żadnych powodów, dla których nie mielibyśmy zrobić tego z firmą.

Owszem, powstają szczątkowe teorie i eksperymenty budowania ÜBERFIRMA, poprzez modyfikację kilku wybranych genów. Problem w tym, że jak dotąd eksperymenty te produkują potworki – nie zidentyfikowaliśmy bowiem całego genomu i nasze modyfikacje działają podobnie jak mechanizm powstawania raka.