W piątek dowiedziałem się, że wynagrodzenia w województwie lubelskim są najniższe w Polsce. Zacząłem zastanawiać się, z czego to może wynikać. Uniwersytetów przecież w Lublinie nie brakuje. Zacząłem od lektury danych statystycznych – kilka ciekawych trendów udało mi się zauważyć na szybko, ale o tym napiszę jutro. Dziś zacznę od końca, a potem zastanawiać się będziemy co było pierwsze – jajko, czy kura?
Jedną z pierwszych hipotez było prześledzenie struktury największych firm.
Oto lista 50 największych firm Lubelszczyzny. Skorzystałem z rankingu publikowanego co roku przez Kurier Lubelski. W pierwszej dziesiątce tylko 3 firmy z Lublina. Dwie z nich to firmy handlowe, a trzecia to Elektrociepłownia.
Lp. | Przychody |
2009 rok (w tys. zł) |
2008 rok (w tys. zł) |
1 | Grupa Handlowa Emperia |
5 525 656 |
5 257 118 |
2 | Zakłady Azotowe Puławy |
2 242 782 |
2 808 765 |
3 | Black Red White |
2 009 784 |
2 127 575 |
4 | Lubelski Węgiel Bogdanka |
1 110 851 |
1 026 217 |
5 | PGE Zamojska Korporacja Energetyczna |
871 775 |
868 518 |
6 | PGE Elektrociepłownia Lublin-Wrotków |
682 516 |
430 413 |
7 | TEZET SA |
668 929 |
863 572 |
8 | Zakłady Mięsne Łmeat-Łuków |
593 972 |
532 114 |
9 | PGE Dystrybucja Lubzel |
563 803 |
565 363 |
10 | PGE Dystrybucja Zamość |
382 878 |
391 693 |
11 | Przedsiębiorstwo Robót Drogowych Lubartów |
293 594 |
200 347 |
12 | Spółdzielcza Mleczarnia Spomlek |
286 880 |
252 832 |
13 | Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Krasnystaw |
276 624 |
290 989 |
14 | MOSTOSTAL Puławy SA |
252 341 |
243 362 |
15 | SAME DEUTZ FAHR sp. z o.o |
250 679 |
223 017 |
16 | Firma Cukiernicza SOLIDARNOŚĆ |
249 054 |
b.d. |
17 | HENPOL sp. z o.o |
242 515 |
250 602 |
18 | PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa |
213 283 |
327 480 |
19 | HERBAPOL Lublin SA |
209 655 |
193 851 |
20 | AMBRA SA |
200 417 |
212 298 |
21 | ZOMAR SA |
193 200 |
366 926 |
22 | ALDIK sp. z o.o |
189 000 |
b.d. |
23 | BAKALLAND SA (zakład w Janowie Podlaskim) |
186 147 |
189 095 |
24 | Lubelskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej |
184 941 |
175 038 |
25 | PROTEKTOR SA Grupa Kapitałowa SA |
174 764 |
156 851 |
26 | BURY sp. z o.o |
157 512 |
157 030 |
27 | Asseco Business Solutions SA |
156 196 |
b.d. |
28 | Model Opakowania sp. z o.o |
155 249 |
168 006 |
29 | Fabryka Łożysk Tocznych |
154 293 |
285 866 |
30 | SIPMA SA |
142 182 |
156 623 |
31 | POL-SKONE sp. z o.o |
139 781 |
144 450 |
32 | Zakład Mięsny WIERZEJKI |
136 145 |
102 353 |
33 | Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji |
133 381 |
121 935 |
34 | Zakłady Tytoniowe w Lublinie SA |
128 279 |
115 642 |
35 | NEPTUN sp. z o.o |
127 706 |
103 505 |
36 | INTERBUD – LUBLIN SA |
127 439 |
82 626 |
37 | PETROMONT sp. z o.o |
113 600 |
117 159 |
38 | STELLA PACK SA |
108 467 |
116 919 |
39 | ELEKTRO-SPARK sp. z o.o |
103 844 |
123 655 |
40 | FTK sp. z o.o |
99 492 |
99 510 |
41 | Fabryka Kabli ELPAR Władysław Szczygielski |
98 178 |
99 547 |
42 | PAWTRANS HOLDING |
94 093 |
1 964 |
43 | PP-H PARYS sp. z o.o |
90 346 |
84 308 |
44 | Zakłady Mięsne DOBROSŁAWÓW |
89 324 |
69 389 |
45 | TEHAND sp. z o.o |
88 691 |
103 938 |
46 | ALIPLAST sp.z o.o |
87 994 |
82 966 |
47 | Przeds. Robót Drogowo-Mostowych w Lublinie |
85 927 |
101 023 |
48 | Lubelska Spółdzielnia Spożywców SPOŁEM |
85 377 |
b.d. |
49 | BiS sp. z o.o |
85 042 |
96 230 |
50 | Spółdzielnia Mleczarska BIOMLEK |
83 073 |
84 230 |
Początkowa hipoteza wydaje się słuszna – w Lublinie brakuje wielkich pracodawców, brakuje dużych firm nowych technologii, brakuje pracodawców mogących zatrzymać młodych absolwentów. Skutek widoczny jest na poniższych wykresach:
Gołym okiem widać, że Warszawa wyssała dużą część osób w przedziale wiekowym 26-36 lat. Na wykresie nie uwzględniłem osób powyżej 70 roku życia, bo GUS podaje dane zbiorcze. Śmiało mogę jednak pokusić się o stwierdzenie, że Lublin jest miastem młodzieży i emerytów. Tu tkwi zapewne przyczyna dla najniższych w Polsce wynagrodzeń. Pamiętać jednak należy, że ta przyczyna jest tylko skutkiem w złożonej relacji przyczynowo-skutkowej. Drążyć trzeba dalej, zabieram się więc do drążenia.
Jeden z moich wykładowców z czasów studiów, prof. Nowak, lubił pokazywać jeden ciekawy wykres – porównanie zachowań wyborców z podziałem Polski w czasie zaborów. Wydaje mi się, że wskaźniki ekonomiczne też pokazywał. I wydaje się, jakkolwiek dziwnie może to wyglądać, że pewne trendy trzymają się aż tak długo. Wyjątkiem na wykresie była zawsze Warszawa, ale to akurat można łatwo zrozumieć.
Więc możliwe, że w drążeniu warto sięgać do aż tak dawnych czynników.
Artur, dzięki za tą wskazówkę. Spróbuję także pogrzebać trochę w historii. Czy mógłbyś coś więcej zdradzić, bo prof. Nowaków jest kilku i nie bardzo wiem od którego zacząć.